Za nami już kolejna edycja Penitencjarnego Obozu Naukowego.
Warto również dodać, że najdłuższa!
Tegoroczny obóz naukowy nosił tytuł: „System penitencjarny w kontekście oddziaływań terapeutycznych wobec osadzonych uzależnionych od alkoholu”, a więc byliśmy częstym gościem w Oddziale Zewnętrznym w Moszczańcu, gdzie znajduje się pawilon, na którym terapię odbywają osadzeni uzależnieni od alkoholu.
7 grudnia dotarliśmy do Łupkowa dzięki serdeczności Pana Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej w Rzeszowie płk Krzysztofa Kulczyckiego, który zapewnił nam transport. Po zakwaterowaniu się ustaliliśmy szczegóły projektu z naszym opiekunem koła dr Moniką Badowską - Hodyr.
Kolejnego dnia przebywaliśmy już na terenie ścisłym Zakładu Karnego w Łupkowie. Zapoznaliśmy się ze specyfiką jednostki, jej strukturą organizacyjną oraz zadaniami każdego z działów, a w szczególności działu penitencjarnego. Mieliśmy okazję zobaczyć miejsca pracy osadzonych, w tym ich namalowane czy wypalone w drewnie dzieła, bibliotekę oraz cele mieszkalne. Szczegółowo zapoznaliśmy się z pracą wychowawców oraz zadaniami jakie przed nimi stoją.
9 grudnia udaliśmy się więźniarką do Oddziału Zewnętrznego w Moszczańcu. Najpierw zapoznaliśmy się z jednostką, a następnie Kadra oddziału terapeutycznego opowiedziała nam o pracy z osadzonymi odbywającymi karę pozbawienia wolności w systemie terapeutycznym. Tego dnia przeprowadziliśmy również kilka prób do naszego przedstawienia z osadzonymi pt. „Jest taki kwiat…”.
Następny dzień przyniósł kolejną wizytę w Oddziale Zewnętrznym w Moszczańcu i próby do spektaklu. Mieliśmy, wtedy również okazję porozmawiać z dwoma osadzonymi i wysłuchać ich historii i spojrzenia na więzienną rzeczywistość.
11 grudnia, czyli jak w typową niedzielę należał nam się odpoczynek . Udało nam się tego dnia obejrzeć film dokumentalny „Bad girls. Cela 77” Janusza Mrozowskiego, dotyczący kobiet osadzonych w śląskim Zakładzie Karnym w Lublińcu. Po obejrzeniu filmu podzieliliśmy się swoimi refleksjami i spostrzeżeniem dotyczącymi funkcjonowania kobiet w izolacji więziennej.
Poniedziałek 12 grudnia to dzień realizacji zajęć edukacyjno-warsztatowych wśród osadzonych przebywających w Oddziale Zewnętrznym w Moszczańcu. Warsztaty odbyły się w trzech blokach po około 60 minut i nosiły nazwę: „Ojcostwo – profilaktyka agresji i przemocy”, „Moja droga do marzeń” oraz „Komunikacja w rozwiązywaniu konfliktów”. W ramach zajęć osadzeni m.in. mieli przygotować kartki świąteczne dla swoich rodzin, a także bombki świąteczne, na których wypisywali swoje marzenia. Osadzeni wykazali się ogromnym zaangażowaniem w powierzone im zadania i brali aktywny udział w zajęciach. Nie zabrakło również kolejnej próby do spektaklu.
We wtorek 13 grudnia odbyło się nagranie przedstawienia „Jest taki kwiat...”, w którym wzięli udział osadzeni i my, studentki koła. Nagranie miało być formą prezentu na święta dla rodzin osób odbywających karę pozbawienia wolności. Emocje były wielkie, było to dla nas niesamowite przeżycie. Dekoracje do przedstawienia stworzyli osadzeni pod okiem Pani kpt.Magdaleny Bloch. Serdecznie dziękujemy za wielkie zaangażowanie w samo przedstawienie i próby do niego. Ten dzień był ostatnim dniem wizyty w Oddziale Zewnętrznym w Moszczańcu. Tego samego dnia wieczorem w Zakładzie Karnym w Łupkowie odbyły się uroczystości upamiętniające 41. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego. Najpierw odbyła się Msza święta w kaplicy, następnie uczestnicy udali się pod obelisk znajdujący się przed jednostką, aby oddać hołd ofiarom oraz internowanym i złożyć tam kwiaty. Następnie wszyscy przeszli do budynku zakładu karnego, by rozgrzać się w ten zimny śnieżny dzień i zjeść miskę grochówki. Kolejnym gestem upamiętnienia było włączenie się w kampanię społeczną „Zapal światło wolności”, czyli zgaszenie wszystkich świateł w celach, a w zamian zapalenie świec symbolizujących gest solidarności. W trakcie tego spotkania swoimi wspomnieniami podzielił się internowany przez 6 miesięcy w Zakładzie Karnym w Uhercach i Łupkowie Pan Marian Kunc. Po uroczystości studenci udali się do miejsca zakwaterowania i zbierali siły na kolejny dzień.
14 grudnia, w godzinach porannych, po jakże emocjonującym poprzednim dniu, udaliśmy się do Zakładu Karnego w Łupkowie i wzięliśmy udział w posiedzeniu Komisji penitencjarnej. Jak zwykle było to niesamowite przeżycie. Zostaliśmy podzieleni na dwie grupy. W czasie, kiedy jedna z grup brała udział w posiedzeniu Komisji penitencjarnej, kolejna miała możliwość porozmawiania z Panem psychologiem. Opowiedział nam o swojej pracy, z czym na co dzień się mierzy, jak wyglądają jego obowiązki i jak przebiegają jego rozmowy z osadzonymi. Tego dnia Pan Kierownik Działu Penitencjarnego mjr Grzegorz Oleniacz wraz z Paniami z Działu ewidencji opowiedzieli nam o zatrudnieniu osadzonych w ramach programu „Praca dla więźniów”. Po powrocie do pokoi spędzaliśmy wspólnie wolny czas grając w gry planszowe i wymieniając się spostrzeżeniami i refleksjami z poprzednich dni.
Czwartek był przedostatnim dniem obozu. W ramach XVII Penitencjarnego Obozu Naukowego odbyło się III Seminarium Penitencjarne „Za murami więzienia… Pedagogiczne, psychologiczne i prawne aspekty współczesnej penitencjarystyki i jej wymiar praktyczny”. Wzięli w nim udział studenci Uniwersytetu Rzeszowskiego, opiekun koła dr Monika Badowska – Hodyr, dr hab. prof. UR Grzegorz Grzybek, przedstawiciele Zakładu Karnego z Jasła, Uherzec Mineralnych i Łupkowa oraz Pani dr Joanna Potaczek z Centrum Dialogu Między Religiami i Narodami w Przemyślu, która opowiedziała o projektach edukacyjnych realizowanych we współpracy z Zakładem Karnym w Łupkowie. Pani dr Monika Badowska – Hodyr wraz z Panem dr hab. prof. UR Grzegorzem Grzybkiem omówili prowadzone w tutejszym zakładzie karnym badania dotyczące czynników sprzyjających i ograniczających proces resocjalizacji oraz poczucia osamotnienia w warunkach więziennych. Pan Dyrektor Zakładu Karnego w Łupkowie płk Janusz Wańcowiat w swoim wystąpieniu, przy użyciu narzędzi multimedialnych i książek z własnej biblioteczki, wskazał na potrzebę zapoznania się z wartościowymi dziełami, takimi jak literatura, muzyka i filmy, dotyczącymi więzienia jako instytucji i sytuacji ludzi będących w izolacji penitencjarnej. Podczas seminarium również wystąpienie miały trzy studentki naszego koła: Kinga Piwowar, Klaudia Mazonik i Magdalena Peryga, które przedstawiły w skrócie naszą działalność i aktywność od chwili powstania koła, czyli od 2004 r. Mł. Wychowawca z Zakładu Karnego w Jaśle – st. szer. Dorota Kuczek-Bartula, st. wychowawca ppor. Krzysztof Słabik reprezentujący Zakład Karny w Uhercach Mineralnych oraz st. wychowawca por. Sylwia Mataczyńska z Zakładu Karnego w Łupkowie, przedstawili krótko programy readaptacji społecznej realizowane w ich jednostkach. Atmosfera była bardzo miła, mogliśmy porozmawiać o tematyce zgodnej z naszymi zainteresowaniami i napić się dobrej kawy i herbaty. Wracając do pokoi mieliśmy ogromną niespodziankę. Obok miejsca noclegu osadzeni ulepili nam bałwana, który sprawił ogromny uśmiech na naszych twarzach. Zrobiliśmy kilka zdjęć i uśmiechnięci udaliśmy się do pokoi, aby przyszykować się do wyjazdu.
W ostatni dzień naszego Projektu, czyli 16 grudnia w piątek, z rana udaliśmy się do Zakładu Karnego w Łupkowie, aby podziękować za możliwość tak długiego pobytu, za okazane wsparcie i pomoc w realizowaniu naszych pomysłów. Mogliśmy jeszcze porozmawiać z kapelanem ks. Jackiem Wajdą, który w skrócie opowiedział o tym jakie stoją przed nim zadania. Na koniec otrzymaliśmy z rąk Pana Dyrektora płk Janusza Wańcowiata oraz Pani dr Moniki Badowskiej – Hodyr podziękowania za uczestnictwo w XVII Penitencjarnym Obozie Naukowym. Wyjazd był długi i wniósł wiele wartościowych rzeczy do naszych głów. Tego dnia wróciliśmy do domów i regenerowaliśmy siły na poniedziałkowe zajęcia.
Najserdeczniejsze wyrazy podziękowania za niezwykły, merytoryczny i penitencjarny czas pragniemy przekazać Dyrekcji Zakładu Karnego w Łupkowie, Panu płk Januszowi Wańcowiatowi, Panu Kierownikowi Działu Penitencjarnego Panu mjr Grzegorzowi Oleniaczowi, całej Kadrze Penitencjarnej, Panu Kierownikowi Oddziału Terapeutycznego w Oddziale Zewnętrznym w Moszczańcu Panu kpt. Jarosławowi Futymie oraz Kadrze Oddziału Terapeutycznego, którzy zechcieli podzielić się z nami swoją wiedzą, doświadczeniem i przeżyciami. Nie możemy pominąć naszych opiekunów naukowych – Pani dr Moniki Badowskiej-Hodyr oraz Pana dr hab. prof. UR Grzegorza Grzybka – serdecznie dziękujemy za poświęcony czas dla nas studentów, a także za możliwość uczestniczenia w realizacji tak niezwykłych projektów, za nieskończone pokłady pozytywnej energii, przeżywania z nami tych wyjątkowych i niezapomnianych penitencjarnych chwil.
https://sw.gov.pl/aktualnosc/oddzial-zewnetrzny-w-moszczancu-wiezienie-od-lat-polotwartena-studentow
https://sw.gov.pl/aktualnosc/zaklad-karny-w-lupkowie-seminarium-czyli-szkolka-adeptow-resocjalizacji
